«نماینده» /محمدجواد آقاجانپور: شورای پنجم شهر تهران، اول شهریورماه آغاز به کار می‌کند، انتخاب شهردار و هیئت‌رئیسه پارلمان تهران اولین دستور ساکنان جدید خیابان بهشت است. البته منتخبان اصلاح‌طلب شورای پنجم قبل از شروع به کار رسمی شورا، شهردار جدید را انتخاب کردند. با رأی اکثریت اعضای جدید شورای شهر تهران محمدعلی نجفی به‌عنوان «شهردار تهران» انتخاب شد و قرار است در اولین جلسه (پس از برگزاری مراسم تحلیف) نامه شورای شهر تهران به وزارت کشور جهت معرفی محمدعلی نجفی به‌عنوان منتخب شورای پنجم تقدیم شود.

از زمان برکناری کرباسچی در سال ۷۸، تا به امروز یک کارگزارانی تمام‌عیار شانس مدیریت پایتخت را نداشته است. غلامحسین کرباسچی که نقش تعیین‌کننده‌ای در حزب کارگزاران دارد، کانال مهم و اصلی برای تعیین سازوکارهای انتخاب اعضای لیست امید و برنامه‌های آنها در شورای شهر بود.

نجفی در مسئولیت‌هایی که از دهه ۶۰ تا به امروز بر عهده داشته، سابقه مدیریت اجرایی (اداره یک کلان‌شهر) نداشته، درحالی‌که تهران یکی از مناطقی است که در مسیر توسعه زیرساختی قرار دارد که با کارهای عمرانی گره خورده است.

از سوی دیگر وی به‌عنوان یکی از بانیان حزب کارگزاران، از سیاسی‌ترین مدیران دولتی است. نقش وی در انتخابات مختلف و فعالیت‌های سیاسی نجفی در دو دهه اخیر، باعث سنگینی کفه سیاسی‌کاری‌های او می‌شود. حال آنکه یکی از انتقادات اصلاح‌طلبان در سال‌های اخیر، سیاسی بودن شهرداران تهران بوده، ولی نوبت که به یکی از هم‌طیفی‌های که رسیده این فاکتور به طول کلی از نقدها محو شده است!

محمدعلی نجفی زمانی که در اتاق جلسات شورای شهر برای تشریح برنامه‌های خود حضور یافت تأکید کرد که اگر شهردار تهران شود لباس سیاست را از تن خارج و لباس خدمت بر تن می‌کند؛ آنچه مسلم است او از اعضای تأثیرگذار تکنوکرات‌ها شناخته می‌شود و با حمایت چهره‌های شاخص این حزب در جایگاه مدیریت شهر تهران تکیه زد. ازاین‌رو اهداف و مانیفست همفکران خود را در مدیریت شهر تهران اجرایی خواهد کرد چراکه هم‌اکنون او، مُهره کارگزاران در شهرداری تهران است.

نفوذ کارگزاران فقط به انتخاب شهردار تهران اختصاص پیدا نکرد، آنها برای کرسی ریاست شورا نیز دورخیز برداشته‌اند تا بدین‌وسیله همه امورات شهری در قبضه کارگزاران قرار گیرد.

محسن هاشمی رفسنجانی «منتخب اول مردم تهران در شورای پنجم» با حضور در برنامه تهران۲۰، کاندیداتوری خود برای ریاست شورای پنجم شهر تهران را اعلام کرد و گفت: تصمیم به کاندیداتوری ریاست شورا دارم و برخی از اعضاء نیز برای این امر از من دعوت کردند. البته «الویری، مسجدجامعی، رسولی، امینی» پتانسیل پُست ریاست شورای شهر تهران را دارند و خجل هستم که در میان این افراد اعلام کاندیداتوری می‌کنم.

در آخرین جلسه غیررسمی منتخبان شورای پنجم که روز شنبه در صحن غیرعلنی برگزار شد محسن هاشمی با اجماع منتخبان به‌عنوان گزینه نهایی ریاست سال نخست شورای شهر پنجم انتخاب شد و سایر گزینه‌ها انصراف دادند.

نجفی ۶۶ ساله نیز چهارشنبه هفته گذشته در دیدار با قالیباف که در دفتر کار او برگزار شد موضوعات مختلفی درباره مدیریت شهری را مطرح کردند.

قالیباف در این دیدار ضمن تبریک به محمدعلی نجفی با برشمردن نکاتی درخصوص اداره شهر تهران، برای انتقال تجربیات خود و همکارانش به مدیریت شهری جدید اعلام آمادگی کرد و در پایان آرزو کرد تا ایشان در خدمت به شهروندان تهرانی موفق باشد.

همچنین محمدعلی نجفی ضمن تقدیر از خدمات ارزنده قالیباف در دوره مدیریت وی بر ضرورت انتقال تجربیات تأکید کرد و گفت: جلسه با دکتر قالیباف، در فضایی دوستانه برگزار شد.

وی گفت: ‌تصمیم گرفتیم جلساتی با مسئولین اصلی شهرداری برگزار شود و مقدمات انتقال تجارب و... فراهم شود.

* برنامه‌های نجفی برای شهرداری تهران چیست؟

نجفی «تکنوکرات» در حالی فعالیت خود را در ساختمان شیشه‌ای خیابان بهشت آغاز می‌کند که پس از انتخاب از سوی منتخبان اصلاح‌طلب با حضور در صداوسیما به تشریح برنامه‌های خود پرداخت و اعلام کرد: اولین اولویت برنامه من چابک‌سازی شهری است؛ لازم نیست بعضی از کارها را شهرداری انجام دهد. برای مثال ما کتاب‌فروشی یا نشریاتی داریم که با هزینه زیاد تولید می‌شوند این‌ها در حالی است که شهرداری برای انجام آن‌ها باید از رانت استفاده کند تا حداقل ساختمانی در اختیار آن‌ها قرار دهد.

به گفته نجفی، بسیاری از کارها اکنون به عهده شهرداری است اما می‌تواند به بخش خصوصی واگذار شود.

وی تأکید کرد: از این بعد هر کاری که بخش خصوصی بتواند خدمت مؤثری ارائه دهد شهرداری دیگر واردش نمی‌شود و آن را به بخش خصوصی واگذار می‌کند.

گویا جلوس «نجفی» بر صندلی مدیریت شهری به این سادگی صورت نخواهد گرفت چراکه زمزمه‌های شنیده شده مبنی بر اینکه به علت برخی ملاحظات خاص و عدم تأیید صلاحیت، احتمال جایگزینی او قوت گرفته است. در این راستا یک عضو شورا گفت: به هر دلیلی که شهردار در روز چهارشنبه انتخاب نشود، قطعاً اعضای شورای پنجم یک نفر را به‌عنوان سرپرست شهرداری تهران انتخاب می‌کنند.

البته برخی دیگر از اعضاء موضوع مطرح شده را رد و بر شهردار شدن نجفی تأکید کردند.

نکته دیگر پیرامون شورای پنجم شهر تهران حضور نمایندگان احزاب اصلاح‌طلب در آن است. حزب کارگزاران سازندگی، حزب اتحاد ملت، حزب اعتماد ملی، حزب ندای ایرانیان، حزب همبستگی ایران، مجمع زنان اصلاح‌طلب، انجمن اسلامی معلمان و ... احزاب اصلاح‌طلبی هستند که نمایندگانی در بین اعضای منتخب شورای شهر تهران برای دوره پنجم دارند؛ بازیگری و صحنه‌گردانی اصلی در شورای شهر جدید تهران در اختیار احزاب کارگزاران و اتحاد ملت خواهد بود که اتفاقاً بیشترین نمایندگان را هم در این جمع دارند. البته کارگزاران با نفوذ و لابی‌هایی که انجام داد توانست از حزب اتحاد ملت عبور کند و هم‌اکنون صحنه‌گردان اصلی شورا و شهرداری است.

* لابی کارگزاران از تهران تا مشهد

رقابت تکنوکرات‌ها با حزب اتحاد ملت محدود به پایتخت نشد و به خراسان رضوی نیز کشیده شد. گزینه حزب اتحاد ملت رقیب اصلی گزینه کارگزاران برای شهرداری مشهد بود، این بار نیز کارگزاران از حزب تازه تأسیس اتحاد ملت عبور و گزینه آنها به‌عنوان سکان‌دار جدید شهرداری مشهد انتخاب شد.

غلام‌رضا انصاری «عضو شورای چهارم شهر تهران و قائم‌مقام حزب اتحاد ملت» با تقی زاده خامسی «نیروی نزدیک به غلام‌حسین کرباسچی» برای تصدی شهرداری مشهد رقابت کرد اما در نهایت با رأی اعضاء، تقی زاده خاموشی به‌عنوان شهردار جدید انتخاب شد.

انصاری با حضور در جلسه نهایی فرآیند انتخاب شهردار مشهد آخرین مطالب خود را مطرح کرد اما هنگامی که از رأی اعضاء باخبر شد از رقابت کناره‌گیری کرد.

قاسم تقی زاده خامسی «شهردار اصلاح‌طلب مشهد» سال‌های ۶۶ تا ۷۱ معاون فنی و عمران استانداری خراسان بزرگ و در دوره غلامحسین کرباسچی در شهرداری تهران، در سه حوزه معاونت خدمات شهری، معاونت فنی و عمران و معاونت شهرسازی مشغول به خدمت بوده است.

تقی‌زاده خامسی در حالی به‌عنوان شهردار جدید مشهد انتخاب شد که پیش‌ازاین رسانه‌ها و اعضای اصلاح‌طلب شورای مشهد شانس غلام‌رضا انصاری را برای تصدی شهرداری بیش از سایر گزینه‌ها می‌دانستند.

انتخاب همکار قدیمی و یار، غلام‌حسین کرباسچی «دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی» به‌عنوان شهردار مشهد نشان‌دهنده آن است که صندلی شهرداری آن‌قدر برای طیف کارگزاران اهمیت دارد که با لابی گسترده و هماهنگی با برخی اعضای شورای پنجم، گزینه‌های مطرح خود را از تهران تا مشهد در جایگاه نفرات اول قرار دادند و سایر گزینه‌ها را از دایره رقابت خارج کردند.